Leiderschap begint met vertrouwen. Zolang vraagstukken nog simpel en ingewikkeld zijn, kun je deze met logica oplossen. Met autoritair en managerial leiderschap kun je dan als leider heel ver komen. Zodra vraagstukken echter complex worden en de omgeving chaotisch is, gaat dat niet meer. Dat is juist nu het geval. Dan is verbinding en presentie geboden. Je gaat samen op weg zonder dat je de toekomst precies kent. Dat vraagt dat je als leider op de eerste plaats vertrouwen hebt in jezelf en in anderen.
Tien ankers die houvast geven
Hoe vermijd je de dominante reflex van top-downdenken? Wat kun je doen? Wat geeft houvast te midden van alle dynamiek? ‘Vertrouw op jezelf en op anderen’ is het eerste antwoord. Het is het eerste van de tien ankers die mij houvast geven. Ik deel ze met je in een serie van tien achtereenvolgende berichten.
Het eerste anker: Vertrouw op jezelf en op anderen
Zodra je verbinding en presentie instapt, verlaat je tal van vertrouwde zekerheden. Je kunt niet meer leunen op je hiërarchische, expert – of managementpositie van waaruit je zaken naar je hand zet. Je laat de controle los en je weet niet wat de uitkomsten zullen zijn.
Een hele range aan ja-maar vragen ligt op de loer:
- Zullen ze denken dat ik het niet weet?
- Verwachten ze niet geheel iets anders van me?
- Leidt dit niet tot chaos?
- Gaat dit niet veel te lang duren?
- Wat als er een heel andere oplossing uitkomt?
- Wat als ik de uitkomst niet zie zitten?
Die vragen krijg je van tevoren niet beantwoord. Je moet ze ook niet van tevoren beantwoord wíllen hebben. Je stapt in verbinding en presentie en gaat om met wat zich aandient. Je eerste houvast is dan dat je vertrouwen hebt op jezelf. En het tweede dat je vertrouwen hebt in de ander.
Je creëert met je gedrag een uitnodigende context
Niet je positie als leidinggevende, maar je vertrouwen in jezelf en in de mensen om je heen, geven je dan houvast.
Met je gedrag kun je de toon zetten. Je kunt een context creëren, die anderen uitnodigt om hetzelfde te doen. Ieder van ons heeft veel meer invloed, dan we vaak geneigd zijn om te denken.
Je hebt heel veel invloed
Lynne Mc Taggert illustreert het in haar boek ‘De verbinding’ (2011) aan de hand van een onderzoek. Ze vertelt over Sigal Barsade. Ze had in haar werk meegemaakt hoe anders de stemming was, wanneer een bepaalde medewerker er wel of niet was. Deze ervaring stimuleerde haar om menselijk gedrag in organisaties te gaan bestuderen. Op weg naar een doctoraat doet ze met studenten een test. Ze verdeelt 94 studenten lukraak in kleine groepjes. Elk groepje gaat aan de slag met dezelfde opdracht. Eén van de deelnemers is een undercoveracteur. Hij vraagt en krijgt steeds als eerste het woord en brengt in elk groepje iedere keer hetzelfde in. Echter, hij varieert zijn gemoedstoestand.
De invloed op wat er in de groep gebeurt, is verbluffend. De groep neemt de gemoedstoestand van de acteur over. De collectieve stemming blijkt een significante invloed te hebben op het karakter en het resultaat van de onderhandelingen. Positieve emoties blijken een groep aan te zetten tot samenwerking en het maken van positievere keuzes in de besluitvorming. Zonder opgewekte groepsstemming blijken mensen slechte onderhandelaars en komen ze tot slechte besluiten. De acteur heeft daarmee een grote invloed. De conclusie is duidelijk: een enkele deelnemer van de groep kan het verschil maken.
Als dit al geldt voor elke willekeurige deelnemer van een groep. Kun je dan als leidinggevende nog twijfelen aan je invloed?
Wanneer je vertrouwen zaait, zal je deze ook oogsten
Met jouw inzet van vertrouwen kun je de wereld om je heen beïnvloeden. Het is het principe van ‘Wie goed doet, goed ontmoet’. Wanneer je vertrouwen zaait, zal je die oogsten. Natuurlijk hangt dat af van de context waarbinnen je je bevindt. Het geldt niet altijd en overal. Maar mijn ervaring is dat je van deze hoofdlijn in heel grote mate mag uitgaan. Dat komt vooral doordat je door jouw inzet direct van invloed bent op de mensen om je heen. Je nodigt ze uit om mee in verbinding en presentie te gaan.
Dit artikel is ontleed aan het boek ‘Groeien in leiderschap. Begin bij jezelf en doe het samen.’ Hier lees je alles over het boek. Je kunt het boek direct hier bestellen.
Wat je verder kunt doen
- Ken je collega’s voor wie dit artikel heel bruikbaar zou kunnen zijn? Stuur hen dan de link van dit artikel door.
- Heb je feedback of suggesties voor mij of voor medelezers, gebruik dan het commentaarveld onder het artikel om je reactie te geven.
Samen maken we van verbindend leiden de hoofdstroom!
Meer lezen
