Hoe komt een domein van leiderschap tot uitdrukking in gesprekken die je voert? Dat is de kernvraag, die ik beantwoord met een viertal video’s. Je ziet me als leider in vier verschillende domeinen met medewerking van mijn collega’s bij Radar, Silvia Fey (hier in de rol van hoofd HRM) en Diana Zanuttini (camera en montage). Je ziet hier de video die een beeld geeft van het autoritaire domein. Heb je hem nog niet gezien? Kijk dan even! Het duurt nog geen twee minuten…
In het autoritaire domein legt de leider zijn waarheid op aan de medewerker. Er is geen sprake van gelijkwaardigheid: de leider weet en kan het, de medewerker heeft te volgen…
De scene
De medewerker kijkt op haar klok. Waarschijnlijk is de leider te laat. Als hij binnenkomt, komt er geen excuus. Maar of hij ook echt te laat is, weten we niet. Hij lijkt wel haast te hebben en gaat niet zitten. Of is dat om nog eens te benadrukken dat hij ‘hoger’ is dan de medewerker? Hij komt direct ter zake. Hij heeft geen behoefte aan een gesprek. Hij vertelt klip en klaar wat hij vindt en wat hij wil. Dat hij van de medewerker geen eigen mening verwacht wordt helemaal duidelijk door het handgebaar dat hij maakt. Hij duwt de medewerkers als het ware van zich af, terwijl hij zegt dat hij haar opvattingen en conclusies niet wil horen. Hij vertrekt weer even snel als hij is binnen gekomen. Zien we dan een klein glimlachje rondom de mond van de medewerker? Is dat leedvermaak of de lach van een boer die kiespijn heeft?
De oogst van dit domein
Het is natuurlijk maar een scene. We hebben geprobeerd zo’n gesprek te karakteriseren. Vervolgens komen vragen langs. Vragen die helpen om na te denken over de consequenties van zo’n aanpak. Je zult bij de andere video’s zien, dat die vragen steeds hetzelfde zijn. Elk domein heeft immers zijn goede en slechte kanten. Of beter gezegd: de oogst van elk domein is anders. Uitgaande van het gegeven dat ‘je oogst, wat je zaait’, kun je de opbrengst van de keuze voor het autoritaire domein schetsen: er volgt een duidelijke actie, waarbij de inhoudelijke kracht van de leider zelf tot z’n recht komt. Tegelijkertijd moet je je bedenken, dat je de kracht van de medewerker niet tot ontwikkeling brengt. Voor de lange termijn is je oogst als leider, dat de medewerker blijvend in die afhankelijke positie ten opzichte van je blijft zitten. Jouw eigen inhoudelijke waarheid is en blijft bepalend voor je succes. Daar kun je geweldige resultaten mee boeken, indien je zelf inhoudelijk een kei bent en je inderdaad vanuit jouw positie alles in de greep hebt. Veel sterrenkoks, Anna Wintour van het blad Vogue en Steve Jobs zijn treffende voorbeelden van succesvolle leiders in het autoritaire domein. Overigens elke leider zal op enig moment een stap zetten in het autoritaire domein. Een crisissituatie vraagt daar gewoon vaak om. Een brandweercommandant, in het vuur van de strijd, moet keuzes maken en besluiten nemen. Dan is er geen tijd voor een goed gesprek…
Vier niveaus
Tot slot: autoritair leiderschap komt tot uitdrukking op vier niveaus. In de opname zien we één van die vier niveaus: de manier waarop je met anderen omgaat. De andere niveaus zijn: hoe jezelf in de wereld staat, hoe de communicatie over en weer is in je organisatie en tot slot hoe je insteek is in de samenleving. Kort en goed kun je zeggen, dat een autoritair leider zich onafhankelijk opstelt, in zijn organisatie zijn ideeën doorduwt en vooral aandacht heeft voor een positief imago in de samenleving.
Wat je verder kunt doen
Ken je collega’s voor wie dit artikel heel bruikbaar zou kunnen zijn? Stuur hen dan een link van dit artikel door. Heb je feedback of suggesties voor mij of voor medelezers, gebruik dan het commentaarveld onder het artikel om je commentaar te geven. Samen maken we van verbindend leiden de bovenstroom!
