Hoe kom je vooruit? Welke interventies helpen? Hoe kun je al lerende je weg verbeteren? Verandering van gedrag van jezelf en van mensen om je heen is complex en vindt plaats in een dynamische wereld. Dat lukt niet via het uitrollen van een perfect plan. Het is vooral een kwestie van doen. Je kunt er ‘zeven keer zeven’ boeken over lezen, maar wanneer je het niet in de praktijk probeert, kom je niet verder. Je komt verder met vallen en opstaan.
Zo lang vraagstukken nog simpel en ingewikkeld zijn, kun je deze met logica oplossen. Met autoritair en managerial leiderschap kun je dan heel ver komen. Zodra vraagstukken echter complex worden en de omgeving chaotisch is, gaat dat niet meer. Dat is juist nu het geval. Dan is ander leiderschap nodig. Dan is verbinding en presentie geboden. Je gaat samen op weg zonder dat je de toekomst precies kent.
Hoe vermijd je de dominante reflex van top-downdenken? Wat kun je doen? Wat geeft houvast te midden van alle dynamiek?
Ik schets tien ankers van vertrouwen in tien achtereenvolgende berichten.
Dit is het zevende anker: Het gaat met vallen en opstaan
Het perfecte plan leidt niet tot succes
Het is dezelfde conclusie als Ben Tiggelaar in zijn boekje ‘Mooi werk’ (2016) trekt. Hij haalt een onderzoek aan van Amar Bhidé, hoogleraar aan de Tufts University. Hij onderzocht hoeveel ondernemers die uiteindelijk succesvol worden, onderweg hun plannen drastisch hebben moeten herzien. Het bleek om maar liefst 93 procent te gaan. Tiggelaar concludeert dat succes bijna niets te maken heeft met het opstellen van een perfect plan. Veel belangrijker is om al experimenterend uit te vinden wat wél werkt. Durven te starten en jezelf ruimte te geven je oorspronkelijk plan bij te stellen.
Drie fases
Een perfect plan heeft dus niet zoveel zin. Wat wél helpt is om in te zien hoe je een verandering in overtuigingen en gedrag kunt maken. Brené Brown
Onderscheidt drie fases in haar boek ‘Sterker dan ooit’ (2015). Op de eerste plaats heb je een confrontatie nodig die je duidelijk maakt, dat er iets fundamenteels aan de hand is. Je moet als het ware even tegen de muur lopen. Dan ga je er mee aan de slag en blijkt al gauw dat het weerbarstig is. Je wilt wel, maar de uitvoering is nog niet zo eenvoudig. Het is de fase van vallen en opstaan. Tot slot beland je in het beloofde land en maak je mee hoe heerlijk het is, wanneer je de transformatie hebt doorgemaakt.
Een voorbeeld van vallen en opstaan
Deze drie fases zie ik ook bij mezelf. Bijvoorbeeld bij mijn hardnekkige gewoonte om dóór te gaan met overtuigen, wanneer ik vertel over verbinding en presentie. Ik kan zó opgaan in mijn verhaal, dat ik kritische kanttekeningen pareer met nog meer overtuigingskracht. Juist door dát te doen ben ik niet meer in verbinding. Zodra ik me hier bewust van werd, kon ik ermee aan de slag. Ik nam me voor om bij kritische kanttekeningen gas terug te nemen en de uitdagende vraag of kritische opmerking te verkennen en door te vragen. Het vraagt van me om mijn eigen verhaal op dat moment aan de kant te zetten om alle ruimte te geven aan de vraag of opmerking die op tafel ligt. Nadat ik die verdiept en verkend heb, kan ik bezien hoe verder te gaan.
Na het vallen en opstaan komt het genieten
Dat ging niet vanzelf. Eerst was ik me hier vooral achteraf van bewust en baalde ik dat ik het niet had gezien op het moment zelf. Maar het lukte me steeds vaker om situaties direct te herkennen. Ik ben er vooral van gaan genieten, vanaf het moment dat ik merkte hoe goed mijn andere reactie uitpakt. Met het ingaan op de vraag of opmerking van de ander blijk ik juist mijn boodschap van verbinding en presentie te onderstrepen. Doordat ik ter plekke doe wat ik wil uitdragen.
Maar ik realiseer me, dat het allemaal begint met vallen en opstaan…
Wat je verder kunt doen
- Ken je collega’s voor wie dit artikel heel bruikbaar zou kunnen zijn? Stuur hen dan een link van dit artikel door.
- Heb je feedback of suggesties voor mij of voor medelezers, gebruik dan het commentaarveld onder het artikel om je commentaar te geven.
Samen maken we van verbindend leiden de bovenstroom!
Meer lezen
- ‘De tien ankers van vertrouwen voor nieuw leiderschap’.
- ‘Groeien in leiderschap. Begin bij jezelf en doe het samen.’
Colofon: Foto: Bert Vrolijk
Dat het genieten al begint bij het herkennen van de ander? Dit dus sowieso eerst nodig voordat je de moeizame arbeid kunt aanvangen om enigszins elkaar te verdragen, laat staan overtuigen van wat dan ook. Je overtuiging berust wellicht op kortzichtigheid, of gebrek aan inzicht, of…? Het perspectief is misschien wel helemaal niet wat je er van gehoopt had. En dan?
Dank je wel voor je overwegingen!
Wat nu als het perspectief wel helemaal niet is wat je ervan gehoopt hebt?
Ik zou daar dit over willen zeggen:
De kans dat je uitkomsten krijgt, die niet zijn waarop je hoopt, is in de huidige complexe wereld buitengewoon groot.
Er ontstaat ruimte wanneer je niet focust op de uitkomst, die je hoopt, maar op het goede gesprek dat je voert. Een gesprek, waarin je de ander leert te begrijpen. Waarin jezelf jouw inbreng er naast ligt en dan samen verkent wat dat betekent. Je krijgt dan uitkomsten die je van te voren niet had kunnen voorspellen of hopen… Eenvoudig weg omdat je die in je eentje niet kunt voorzien.
De uitkomst die je krijgt is vervolgens je nieuwe werkelijkheid van waaruit je weer vervolgstappen maakt.
Is dit een reactie die je van dienst is?
Laat een reactie achter