De 14 dingen waarmee je als leider het beste direct mee kunt stoppen

(Leestijd 7 minuten)

Stoppen is misschien wel de meest onderschatte gedragsinterventie die je kunt doen om vooruit te komen. Als we willen leren dan ligt ‘verbeteren’ of ‘iets nieuws leren’ nu eenmaal meer voor de hand. Stoppen is dan ook een radicale actie. Je neemt afscheid van een gewoonte, die vanzelfsprekend bij je hoort. Het kan aanvoelen als een verlies, terwijl het juist een geweldig voordeel oplevert. Je creëert namelijk ruimte.  Wil je bijvoorbeeld meer verbindend leiden, dan maak je direct grote stappen als je stopt met gewoontes die bij managerial leiden vaak vanzelfsprekend zijn. 

Eén waarheid of meer waarheden

Bij managerial leiden zet je situaties naar je hand. Je dwingt af dat het gaat, zoals jij wilt dat het gaat. Je gaat uit van één waarheid. Dat is de waarheid, zoals jij die ziet. Bij verbindend leiden wil je daarentegen de kracht van mensen optimaal tot zijn recht laten komen. Je verbindt jouw belangen en behoeftes met die van de mensen om je heen. Je komt samen tot een meerwaarde. 

Toenemende complexiteit

Als je leiding geeft dan is het een ‘must’ dat je stappen zet in de richting van verbindend leiden. Tenminste als ook voor jouw organisatie geldt dat er sprake is van toenemende complexiteit. Zolang je wereld nog voorspelbaar en overzichtelijk is, kun je volstaan met managerial leiden. Maar met managerial leiden red je het niet meer, zodra je te maken hebt met onvoorspelbaarheid, snelle veranderingen, onzekerheid en een veelheid aan krachten.

Stoppen met deze 14 gewoontes

Dit zijn veertien gewoontes waar je het beste direct mee kunt stoppen, als je stappen wilt zetten in de richting van verbindend leiden: 

1. Snel oordelen

Als je met je auto op de ring van Parijs zit, dan moet je als bestuurder snel oordelen. Maar die kwaliteit helpt je niet als verbindend leider. Zodra je oordeelt, stop je met luisteren. Je laat na om de kwaliteiten van de mensen om je heen in te zetten. ‘Eerst begrijpen, dan oordelen’, zit in de rugzak van elke verbindend leider.  

2. Denken in winnen of verliezen

Wil je het grootste deel van de koek of wil je samen de koek vergroten? Dat is een cruciale vraag. Denken dat je verliest, als de ander wint is een grote handicap. Je komt tot meerwaarde door belangen en behoeftes met elkaar te verbinden. 

3. De ander onderbreken

Als je de ander laat uitpraten, ontstaat al direct een heel ander gesprek. De ander voelt zich meer serieus genomen. Zelf probeer je de ander beter te begrijpen. Je bent veel rustiger, zodra jij aan het woord bent. Wil je je oefenen in verbindend leiden, begin dan hier. Dit is laaghangend fruit. Je zit direct anders in een gesprek. 

4. Snel met oplossingen moet komen

Dit is een klassieker. Als ik tijdens masterclasses of workshops vraag wat de favoriete verbindingsvalkuil is van de deelnemers, dan gaan de meeste handen omhoog bij deze actie. Je komt zelf met de oplossing nog voordat je het goed en wel in de gaten hebt. Medewerkers stellen een vraag aan je en je geeft een antwoord. Probleem opgelost. Verder. Intussen bereik je precies het tegenovergestelde van wat je wilt bereiken. In plaats van eigenaarschap te stimuleren, haal je het weg doordat je overneemt.  

5. Drammen

Je ziet een kritische vraag als een uitnodiging om je standpunt nog eens te onderstrepen en uitgebreid toe te lichten. Je gaat drammen. Weg verbinding. Vraag door naar wat de ander bedoelt en je krijgt een heel ander gesprek. 

6. Kaatsen

Je spuit kritiek, als de ander jou iets verwijt. ‘Je luistert niet!’, zegt je collega. Als door een wesp gestoken reageer je met ‘je luistert zélf niet’. Je verliest verbinding en je leert niets.  Feedback is een meststof. Als je die niet gebruikt, valt je groei stil.  

7. Naar anderen wijzen

Het is prima als je prachtige beschouwingen maakt over welke beweging je graag met je organisatie wilt maken. Een visie als wenkend perspectief kan een geweldige stimulans zijn. Maar elke organisatieverandering vraagt een veelheid aan persoonlijke veranderingen. Je krijgt beweging door het goede voorbeeld te geven en bij jezelf te beginnen; niet door aan anderen te trekken en te duwen. 

8. Weerstand willen overwinnen

Zodra je weerstand bij een ander ziet, ervaart die waarschijnlijk weerstand bij jou. Maar die weerstand die hij ziet, is jouw energie. Zo is ook de weerstand van de ander zijn energie. Als je die overwint, doe je die teniet. Je verspilt krachten. Krachten die je beter inzet om de waarde van de energie van de ander te benutten. 

9. Alles zien als dilemma’s

Is er meer controle nodig of meer vertrouwen? Moet je meer richting geven of meer ruimte? Het zijn vragen, waarmee je een dilemma oproept. Het lijkt dat je moet kiezen tussen het één of het ander. Je komt uit het dilemma door de of-vraag te vangen door de en-vraag. Hoe krijg ik meer vertrouwen en blijven we beter in controle? Hoe kan ik meer richting geven en tegelijkertijd meer ruimte bieden?

10. Boos worden

Wil je dat je medewerkers boos worden op klanten, cliënten of patiënten? Nee, natuurlijk niet. Waarom zou jezelf dan boos zijn op je medewerkers? Het is een impulsieve reactie, waarbij je alleen je reptielenbrein inzet. Je laat je menselijk brein ongebruikt.

11. Meelopen

Door je ergens bij neer te leggen, bewaar je pais en vree. Dat kan soms heel handig zijn. Je hoeft de confrontatie niet aan te gaan. Maar je eigen kracht, jouw belang en jouw behoeftes sneeuwen onder. Verbinden gaat niet alleen over wat de ander wil, maar bovenal over hoe je dat verbindt met je eigen energie.

12. Blijven doen wat je altijd al deed

De bekende slogan van Einstein is zo duidelijk. Als je blijft doen wat je altijd al deed, kun je geen andere uitkomsten verwachten. Wil je naar ander gedrag, dan moet je daar iets voor doen. Dat gaat niet vanzelf. Dat vraagt dat je oefent.

13. Je irriteren aan jezelf

Persoonlijke groei gaat met vallen en opstaan. Het hoort er dus bij, dat van alles niet lukt. Je kunt je daar wel over irriteren, maar dat helpt je niet. ‘Sometimes you win, sometimes you learn’, is het motto dat je dan houvast kan geven.

14. Perfectie van jezelf verwachten

Natuurlijk mag je perfectie nastreven. Het gaat verkeerd, als je denkt dat je perfect kunt worden. Als je oefent ga je ervaren dat je heel vaak prachtige interacties meemaakt met uitkomsten die je op voorhand niet had kunnen dromen. Maar, elke volgende interactie begint weer vooraf aan. Topvorm is geen constante toestand. Ben daarom mild over jezelf, als het even niet gaat zoals je eigenlijk wilt. 

Wat jezelf kunt doen

Met welke gewoonte zou jij graag willen stoppen? Dat is de eerste vraag die je je kunt stellen. Het kan zijn dat je meerdere gewoontes wilt beëindigen. Dat is natuurlijk prima, maar oefen steeds met één gewoonte. Als je dus  met meerdere gewoontes wilt stoppen, dan doe je dat dus achterelkaar. Gemiddeld heb je twee tot drie maanden nodig om één gewoonte achter je te laten. Gedurende een jaar kun je er dus vier tot vijf tackelen. 

Hoe je stopt

Stoppen doe je het effectiefst met een 8-stappen plan. De kern daarvan is dat je een ‘als…dan…actie’ formuleert, die je helpt om je valkuil te vermijden. Stel je wilt stoppen met snel met oplossingen komen. Je ‘als…dan…actie’ kan er dan als volgt uit zien: 

Als ik de neiging heb om direct met oplossingen te komen, dan: 

• Houd ik me in/ stop ik daar mee 
• Verken ik het probleem door door te vragen 
• Stimuleer ik de ander om zelf met mogelijke oplossingen te komen

Trainingsprogramma Verbindend Leiderschap

In he Trainingsprogramma verbindend leiderschap komen deze veertien gewoontes allemaal aan bod. Je krijgt inzicht in welke mate deze bij jou spelen en ruimt ze één voor één op. Als je belangstelling hebt voor het programma dan kun je je hier oriënteren en eventueel aanmelden: 

Ja, ik wil meer informatie over het trainingsprogramma verbindend leiderschap

Wat je verder kunt doen

Ken je collega’s voor wie dit artikel heel bruikbaar zou kunnen zijn? Stuur hen dan een link van dit artikel door. 

Samen maken we van verbindend leiden de bovenstroom! 

Meer lezen

Hoe je vaardigheden aanleert in 8 stappen
Zo kun je als leider meer jezelf – 4 bijzondere stappen
Wat is het leiderschap dat we nu nodig hebben?
Verbindend communiceren – in 4 stappen afdelen in de U
Hoe je triggers omvormt en voorkomt dat je impulsief reageert 

 

Foto: Brake Buffer