Waarom is een bepaalde actie precies nodig? Waarom doen we dit eigenlijk? Welke toegevoegde waarde lever ik hiermee?
Wanneer we op zoek gaan naar de bedoeling achter een vraag komen we vaak tot heel andere uitkomsten, heel andere gesprekken en zelfs andere resultaten. Dit laat Marcel Heckmans zien, directeur bedrijfsvoering en tevens loco gemeentesecretaris bij de gemeente Heerlen, in een interview voor de podcast ‘De Praktijk van Verbindend Leiden’.
Bedoeling op 1
Je kunt niet op alles ‘ja’ zeggen. Maar het moet wel een verbindende ‘ja’ of een verbindende ‘nee’ zijn.
Het centraal stellen van de bedoeling staat bij Marcel op één in zijn opdracht om toe te werken naar het ‘Heerlen Van Morgen’ waarbij drie C’s centraal staan: creatief, curieus en collegialiteit. Dit proces gaat natuurlijk niet vanzelf. “Dat moet je triggeren, dat moet je motiveren, daar moet je mensen de kans voor geven. Dan moet je luisteren, dan moet je verbinding gaan maken”, vertelt Marcel. Daarom vindt Marcel het zo belangrijk om terug te gaan naar de bedoeling en zichzelf en de mensen om hem heen telkens de vraag te stellen waarom iets gedaan wordt, wat dat betekent voor anderen en welke toegevoegde waarde dat geeft.
Begrijpen en verbinden
Elkaar begrijpen en verbinding maken is in dit proces heel belangrijk. “Je kunt niet op alles ‘ja’ zeggen, dat gaat niet”, zegt Marcel. “Maar het moet wel een verbindende ‘ja’ zijn of een verbindende ‘nee’ zijn”, ligt hij toe. Hier bedoelt Marcel mee dat het belangrijk is om dingen bespreekbaar te maken, te overleggen, toelichting geven waarom een bepaalde keuze is gemaakt, naar de ander te luisteren en elkaar te begrijpen.
Authentiek gesprek
Om dit daadwerkelijk te kunnen realiseren is het zaak ervoor te waken dat je niet in het proces verzandt met al z’n wetten, regels, systemen en kaders. Probeer in plaats daarvan het gesprek te organiseren. Voer dat gesprek “echt oprecht”, aldus Marcel, en “luister met aandacht naar de ander”. Op het moment dat je weet wat bij de ander leeft kun je veel meer duiding geven aan wat er vervolgens moet gebeuren, welke vervolgstap nodig is en vervolgens kun je op dat moment sturing geven aan waar je naartoe gaat. Marcel vertelt: “er is maar één bedoeling en van daaruit ga je dan die volgende stap maken. Dat is wat het met mijzelf doet: luisteren en vervolgens sturen. En nog mooier is als we gezamenlijk tot sturing komen”.
Omdat je 1) een beter gesprek hebt, krijg je 2) een betere uitkomst
Wanneer Marcel het druk heeft of stress voelt loopt hij het risico dat hij terugvalt in oude gewoontes. Dan is hij in zijn hoofd al aan het vertalen wat de ander gaat zeggen of denken en vervolgens reageert hij daarop in plaats van met aandacht naar de ander te luisteren wat er écht speelt. Dat oprechte, authentieke gesprek is dus heel belangrijk.
Luisterend inspirator
Wanneer je oprecht luistert naar hetgeen de ander doet, en dat die persoon ook zo laat voelen, dan kun je de volgende stap maken naar het inspireren om vooruit te komen. Marcel noemt zichzelf een ‘luisterend inspirator’. “Omdat je 1) een beter gesprek hebt, krijg je 2) een betere uitkomst”, zegt Marcel. “Het is luisteren en het is sturen. Op het moment dat de ander zich gehoord voelt, je een goed en verbindend gesprek hebt, dan kun je nog steeds besluiten nemen die anders voelen bij de ander”, ligt Marcel toe. Omdat die persoon weet dat hij gehoord is accepteert hij ook sneller het genomen besluit.
Authentiek nieuwsgierig
Op basis van zijn ervaring is Marcel’s tip om authentiek nieuwsgierig te zijn naar hetgeen de ander beweegt. “Nieuwsgierig begint met geen oordeel hebben. Stel dat vooral uit, blijf in gesprek met elkaar en als je begrijpt wat de ander beweegt kun je in ieder geval naar elkaar toe uitspreken waar de verschillen zitten en wat dat zou moeten of kunnen betekenen om de verbinding toch weer op te zoeken”, zegt Marcel.
Niet overtuigen
Een van de woorden die Marcel bijna niet meer gebruikt is ‘overtuigen’. Wanneer hij iemand moet overtuigen is hij iets aan het doorduwen en deze aanpak wil hij niet meer hanteren.
Dus: wees authentiek, nieuwsgierig, puur, betrokken, oprecht en ga niet overtuigen. Heb geen oordeel, maar ga op ontdekkingstocht om te horen wat bij de ander leeft. De bedoeling centraal stellen betekent dat je vooral oprecht een gesprek met elkaar moet voeren, omdat ieder zo zijn eigen waarheid, kennis en expertise heeft. Zorg dat dat op tafel komt door authentiek nieuwsgierig te zijn.
De praktijk van verbindend leiderschap
Wil je het hele verhaal van Marcel horen? Luister dan naar de podcast of bekijk de YouTube video van het interview.
