Als je snel met oplossingen komt, geeft dat een zeker comfort. Je richt je op de toekomst. Je kunt aan de slag. Dat comfort is vaak schijn. Je loopt het risico dat je verbinding verliest. Ik maak het zelf vaak genoeg mee. Het is ook één van mijn valkuilen.
Herbronning bij Radar
Ik neem je mee terug naar de periode, dat ik ruim een jaar in dienst ben bij Radar. Met vereende kracht werken we aan een soort herbronning. Contouren van hoe we de toekomst ingaan, zijn ons steeds meer duidelijk. Maar ze blijven wel globaal. We hebben uitgesproken dat we gaan voor goede zorg, we willen ondernemerschap en ‘meer met minder’. Het zijn uitspraken die ons – op het moment van afspreken– hulp en perspectief geven. Bij mij begint het dan echter te knagen. Hoe ziet bijvoorbeeld goede zorg er dan in de praktijk uit? Wat is nu onze centrale boodschap?
Twijfel bij Deborah
Ik maak een notitie, waarin ik schrijf wat het volgens mij zou kunnen zijn. Concreet en bondig op twee pagina’s formuleer ik onze missie en visie. Althans zoals ik denk dat die eruit zou moeten zien. Ik overleg dit met Deborah van communicatie. Ze twijfelt. ‘Zal dit ons wel verder brengen?’, zo vraagt ze zich af. Na enkele dagen komt ze er bij mij op terug. Ze heeft het idee om mijn verhaal te toetsen bij enkele medewerkers en externen in de vorm van gesprekssessies.
Holle kreet
Zodra de sessies zijn geweest, legt ze haar conclusies aan mij voor. Het is nog te vroeg om onze missie en visie kernachtig te formuleren. Medewerkers zullen elke oneliner op dit moment als een holle kreet ervaren, zo is de verwachting. Ze stelt voor om via het houden van bijeenkomsten en ons intranet de centrale boodschap te verdiepen en dan – over een half jaar – een uitspraak te doen. Ik volg haar en zij gaat er mee aan de slag. Het leidt tot het motto dat we nu nog altijd gebruiken: ‘Radar, zo wil ik leven.’
Mijn eigen oplossingen
Met mijn twee A-4-tjes ‘missie en visie’ kom ik zelf met oplossingen. In mijn eentje heb ik me een beeld gevormd en daar een oordeel op gebaseerd. Vervolgens heb ik het uitgewerkt in een concreet kant en klaar document.
Autoritaire – en strijdende domein
Dit is typisch een aanpak die je terugziet in organisaties, waar het autoritaire en strijdende domein dominant is.
Dat gaat ongeveer zo.
In het autoritaire domein zegt de leider: ‘Dit is het’. Punt uit. Discussie vindt niet plaats. Jij bent toch de leider? En dat weet iedereen.
In het strijdende domein benadruk je, dat jouw inbreng gebaseerd is op jouw autoriteit. Het hoort bij jouw rol om hier met name over na te denken. Dan is het toch vanzelfsprekend, dat jij je verantwoordelijkheid neemt? Jouw argumenten zijn nu eenmaal steekhoudend. Discussie gebruik je om enkele details in de marge van de tekst aan te passen. Zo is draagvlak geregeld en kun je met je tekst door.
Kijk eens naar afgelopen week
Nu is de kans groot (tachtig procent), dat je in één van deze organisaties werkzaam bent. Het voordeel is dat je dan niet ver terug hoeft te kijken om dit in je eigen organisatie terug te zien. Kijk maar eens naar de afgelopen week. Hoe vaak zie je het gebeuren, bij anderen, misschien bij jezelf?
‘In het verbindende domein is het buitengewoon risicovol wanneer je zelf met uitgewerkte oplossingen komt’
Verbindende domein
In het verbindende domein is het buitengewoon risicovol, als je zelf met uitgewerkte oplossingen komt. In de kern komt dat, omdat jij je superieur verklaart ten opzichte van anderen. Je hebt jezelf een beeld gevormd (beeldvorming) en bent tot een oordeel gekomen (oordeelsvorming). Op basis daarvan is het voor jou volstrekt helder wat het besluit moet zijn (besluitvorming). Dit heeft niets meer te maken met verbinden. In plaats van krachten van mensen om je heen te gebruiken, laat je ze liggen.
In de gevarenzone komen
Ik heb geleerd dat ik heel snel in de gevarenzone kom, wanneer ik de neiging krijg om zelf een thema uit te schrijven en in de vorm van een oplossing voor te leggen. Dan loop ik verschillende risico’s. Dat ik vooral hard ga werken en daardoor minder aandacht heb voor de interactie met de mensen om me heen. Dat ik uitga van een probleem dat anderen helemaal niet zo beleven. Dat daardoor ‘mijn oplossing’ mezelf wel vrede geeft, maar voor de mensen om me heen weinig betekenis heeft.
[bctt tweet=”Zelf met oplossingen komen: de derde verbindingsvalkuil” username=”franswilms”]
Andere mindset
Om de valkuil de vermijden moet je dus voorkomen dat je snel met oplossingen komt zonder dat je de onderliggende problematiek samen verkent.
Op de eerste plaats kan je mindset daarbij helpen:
- Ben nieuwsgierig naar onderliggende problematiek
- Bedenk dat jezelf niet de waarheid in pacht hebt
- Schort bewust je oordeel op
Praktische acties
Dit soort overtuigingen helpen al direct heel veel. Hiermee voorkom je dat je direct in de oplossing schiet.
Daarmee heb je een goed begin. Het gaat erom dat je vanuit die overtuigingen ook toekomt aan ander handelen. Dit zijn praktische acties die je kunt doen:
- Deel je overwegingen; vertel wat je als een probleem ziet
- Vraag anderen om te vertellen hoe zij ertegenaan kijken
- Verken en verdiep samen
Dit artikel delen
Dit artikel is voor iemand die graag een verbindend leider wil zijn. Ken je zo iemand? Stuur het artikel dan aan hem door. Het is een kleine moeite met mogelijk een grote waarde.
Dit is het derde artikel over de drie meest voorkomende verbindingsvalkuilen. De eerste twee berichten zijn:
Het samenvattende slot artikel tref je hier: Herken je deze drie misstappen bij verbindend leiden?
Colofon: Dit artikel is mede gebaseerd op mijn boek ‘Groeien in leiderschap, begin bij jezelf en doe het samen.’
